لوله صنعتی یکی از تجهیزات پرکاربرد در صنایع مختلف است که احتمالاً نام آن را شنیده باشید. لوله‌های صنعتی انواع مختلفی دارند و هرکدام دارای مشخصات فنی مربوط به خود هستند که متناسب با ویژگی‌هایشان در موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر به دنبال شناخت دقیق لوله صنعتی و آشنایی با مشخصات آن هستید، توصیه می‌کنیم تا ادامه این مطلب را از دست ندهید.
در انتقال آب، گاز و دیگر مایعات از مکانی به مکان دیگر از لوله‌ها استفاده می‌کنند که ظاهری به شکل استوانه توخالی دارند. لوله صنعتی یکی از انواع پرکاربرد لوله‌های فولادی است. لوله‌های صنعتی را از آلیاژهای مختلف فولادی می‌سازند که اغلب آن‌ها از فولاد کربن دار هستند. ورق‌های سیاه فولادی را از طریق خم کردن و جوشکاری لبه‌ها به لوله‌های صنعتی تبدیل می‌کنند.

مطالب مرتبط: لوله داربست

کاربردهای لوله صنعتی

کاربردهای مختلفی برای لوله صنعتی وجود دارد و همان‌طور که از نامش مشخص است در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد. تعدادی از کاربردهای لوله صنعتی شامل موارد زیر می‌شود:
– در پروژه‌های ساختمانی برای ساخت سازه‌های فلزی مانند ستون، خرپا و پل فلزی
– به‌کارگیری در واحدهای تولیدی مختلف مانند کارخانه‌ها و سوله صنعتی
– استفاده در صنایع بزرگی مانند پتروشیمی، پالایشگاه نفت و موارد دیگر
– در حوزه‌های مربوط به حمل‌ونقل مانند خودروسازی و تجهیزات ایمنی راه
– برای انتقال سیالاتی مانند نفت و گاز در صنایع گازی و نیروگاه‌ها

معرفی انواع لوله صنعتی

کاربردهای لوله صنعتی باعث شده تا در انواع مختلفی تولید شوند. از جمله انواع لوله صنعتی عبارتند از:
– لوله صنعتی درزدار
از پرکاربردترین لوله‌های صنعتی، لوله‌های درزدار هستند که با روکش خاصی پوشیده نشده‌اند. این لوله‌ها دارای ظاهری تیره‌رنگ هستند که ناشی از اکسید آهن می‌شود. از جمله مزایای لوله‌های درزدار می‌توان به قیمت مناسب آن‌ها، قابلیت اتصال آسان و همچنین قابلیت جوشکاری اشاره کرد.
– لوله صنعتی بدون درز یا مانیسمان
همان‌طور که از نام این نوع لوله‌های صنعتی مشخص است، آن‌ها ساختاری بدون درز و جوش دارند. در هنگام ساخت لوله‌های بدون درز، خم کردن ورق و جوشکاری انجام نمی‌شود. این نوع لوله‌ها را از طریق نورد گرم شمش‌های فولادی می‌سازند. از این ‌رو، لوله‌های مانیسمان استحکام و مقاومت بسیار بالایی نسبت به دیگر لوله‌ها دارند. اغلب در صنایع پتروشیمی و نفت و گاز از لوله‌های مانیسمان استفاده می‌کنند. لوله‌های مانیسمان رده 40 و 80 از انواع پرکاربرد لوله‌های بدون درز در صنایع هستند.

– لوله صنعتی چدنی

لوله‌های چدنی به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند تا در برابر ترکیدن و یخ‌زدگی مقاومت خوبی داشته باشند. از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد این لوله‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

– طول عمر بالا
– ضخامت بالا
– ممانعت از صداهای آزاردهنده به دلیل قیراندود بودن
– مقاومت خوب در برابر لرزش و فشار
– فرسایش اندک در درازمدت
– جلوگیری از خروج بوی فاضلاب
– قیمت مناسب

– لوله صنعتی گالوانیزه

لوله‌های گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر زنگ‌زدگی و اکسید شدن از خود نشان می‌دهند. این لوله‌ها دارای دو وزن سبک و متوسط هستند و در رنگ‌های خاکستری و تیره در بازار وجود دارند.
– لوله صنعتی گوشتی
این نوع لوله به خانواده لوله‌های بدون درز تعلق دارند که ضخامت دیواره آن‌ها بسیار بالا است و از تنوع زیادی برخوردار هستند.
گفتیم که لوله‌های صنعتی انواع مختلفی دارند و دیگر مدل‌های آن عبارتند از:

– لوله API
– لوله جداره چاه آب
– لوله گاز
– لوله برنجی
– لوله اسپیرال
– لوله آلومینیومی
– لوله مسی

ویژگی‌های لوله‌های صنعتی

– کاربردهای زیاد در صنایع مختلف سبک تا سنگین
– تنوع بالای ضخامت، ابعاد و اندازه
– وجود تولید‌کننده‌های مختلف داخلی و خارجی در ارائه قیمت مناسب
– طول عمر و ماندگاری بالا
– قابلیت وصل کردن و جوشکاری با کمک انواع اتصالات فلزی

مشخصات لوله‌های صنعتی

در انتخاب لوله‌های صنعتی به دلیل تنوع زیاد آن‌ها به دما، نوع سیال و فشار محیط توجه می‌کنند. جوش‌پذیری بالای این لوله‌های باعث می‌شود تا نصب راحتی داشته باشند. مشخصات اصلی لوله‌های صنعتی در این قسمت آورده شده است:
ضخامت: در تعیین ضخامت پوسته لوله به فشارهای داخلی و خارجی وارده به لوله، فلز استفاده شده در ساخت آن، پوشش‌ها و فرایند تولید دقت می‌کنند. با محاسبه اختلاف قطر داخلی و خارجی لوله، ضخامت آن مشخص می‌شود.
جنس لوله: در ساخت بدنه لوله از مواد مختلفی مانند فولاد آلیاژی، فولاد ضدزنگ، مس، چدن، آلومینیوم، فولاد کربنی و موارد دیگر استفاده می‌کنند.
سایز لوله: قطر واقعی لوله نشان‌دهنده سایز لوله است که بیشتر از قطر اسمی آن است.

معرفی استانداردهای لوله صنعتی

استانداردهای لوله صنعتی متناسب با نوع لوله متفاوت خواهد بود. برای مثال در ساخت لوله بدون درز از استاندارد لوله مانیسمان استفاده می‌کنند و در کشور ما لوله‌های مانیسمان را طبق استاندارد ASTM می‌سازند. برخی از رایج‌ترین استانداردهای ASTM عبارتند از:

– ASTM A106 برای ساخت لوله‌های مقاوم به دمای بالا استفاده می‌شود.
– ASTM A192 برای دیگ بخار به کار گرفته می‌شود.
– ASTM A179 که کربن کم‌تری دارد و در ساخت کندانسورها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
– GB 3087 در بویلرها از آن استفاده می‌کنند.

چگونگی تولید لوله‌های صنعتی

برای ساخت لوله‌های صنعتی مراحل منحصربه‌فردی را دنبال می‌کنند که آن‌ها را در ادامه توضیح می‌دهیم. مرحله اول مربوط به برش‌کاری است و بعد لوله را برای اندازه‌های مورد نظر آماده می‌کنند. در دومین مرحله ورق‌ها را به شکل لوله درمی‌آورند. سومین مرحله مربوط به جوشکاری درز لوله است که جوشکاری در دو حالت القایی و مقاومتی انجام می‌گیرد. بعد از آن براده برداری را از سطح جوش انجام می‌دهند و لوله‌های فولادی را به شاخه‌های مساوی تقسیم‌بندی می‌کنند. در مرحله آخر باید کیفیت محصول را مورد بررسی قرار دهند. در صورت رعایت اصول ساخت و دقت، محصول نهایی بسیار باکیفیت خواهد بود.

تفاوت لوله‌های صنعتی با لوله گاز

لوله‌های گاز به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا مناسب انتقال گاز فشرده باشند. این نوع لوله‌ها برای گازرسانی محیط‌های شهری، روستایی و مسکونی به کار برده می‌شوند، اما کاربردهای مختلفی برای لوله‌های صنعتی وجود دارد. لوله‌های گاز در دو مدل توکار و روکار وجود دارند؛ در حالی‌ که لوله‌های صنعتی در تنوع بالایی تولید می‌شوند. بیشتر لوله گازها را از جنس فولاد می‌سازند، اما جنس پلی‌اتیلن آن‌ها نیز وجود دارد. لوله‌های صنعتی از آلیاژهای فولادی با ترکیب‌های مختلف ساخته می‌شود. لوله‌های گاز از مقاومت بالایی در برابر رطوبت و مواد شیمیایی برخوردار هستند؛ در حالی که لوله‌های صنعتی به غیر از لوله‌های گالوانیزه مقاومت کم‌تری را از خود نشان می‌دهند که ناشی از عدم آبکاری در آن‌ها می‌شود. در لوله‌های صنعتی نسبت به لوله‌های گازی در قیمت، اندازه، جنس و ضخامت تنوع بالایی وجود دارد.

قیمت لوله‌های صنعتی

در تعیین قیمت لوله‌های صنعتی به موارد مختلفی توجه می‌کنند. مشخصات فنی لوله صنعتی مانند قطر، طول لوله و ضخامت آن بر روی قیمت آن تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این قیمت فلزات جهانی در قیمت نهایی لوله‌ها نقش دارد. از دیگر عوامل تأثیرگذار در قیمت لوله‌های صنعتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– برند تولید‌کننده
– تولید داخل یا خارج
– میزان عرضه و تقاضا
– نوسانات نرخ ارز
– هزینه حمل و بارگیری لوله