زمانی که صحبت از داربست به میان می‌آید، منظور ما مجموعه‌ای از قطعات فلزی یا چوبی است که پس از اتصال با یکدیگر، امکان دسترسی به بخش‌های مرتفع ساختمان و حفظ ایمنی کارگران و بناها را ایجاد می‌کند. این سازه شامل لوله‌های داربست، اتصال، بست و مغزی داربست می‌شود. داربست‌ها را می‌توان به سه دسته فلزی، پایه‌دار و فلزی دسته‌بندی کرد.

امروزه داربست‌های فلزی به دلیل امنیت و دوام بالاتر، رواج بیشتری دارند. داربست‌های فلزی عمدتاً از جنس فولاد هستند و به ‌صورت لوله‌هایی با قطر حداقل 4 میلی‌متر تولید و عرضه می‌شوند. آنچه لوله‌های داربست را به ‌صورت ایمن و محکم به یکدیگر متصل می‌کند، بست داربست است. این قطعه فلزی که با پیچ و مهره به لوله‌ها بسته می‌شود، یک اتصال فیزیکی و موقت میان آن‌ها ایجاد می‌کند. بنابراین، پس از تکمیل تعمیرات یا ساخت‌وساز، می‌توان بست داربست را به ‌راحتی باز کرد.

انواع بست داربست

انواع بست را می‌توان از نظر جنس و نحوه اتصال آن‌ها مورد بررسی قرار داد. زیرا بسته به اینکه در ساخت آن‌ها از چه مواد، روش‌ها و استانداردهایی استفاده شده باشد، نوع و کاربرد بست نیز متفاوت خواهد بود. مهم‌ترین ویژگی‌های بست‌های داربست برای دسته‌بندی آن‌ها عبارتند از:

1. جنس بست

معمولاً در هنگام خرید بست داربست، دو انتخاب را در مقابل خود مشاهده می‌کنید: بست‌های داربست فورج و بست‌های ریخته‌گری. بست‌های ریخته‌گری عمدتاً برای افرادی کاربرد دارد که از داربست برای مدت‌زمان کوتاهی استفاده می‌کنند و قصد دارند هزینه‌های ساخت‌وساز را کاهش دهند. این دسته افراد باید در نظر داشته باشند که بست‌های ریخته‌گری، تنها برای سازه‌های کوچک مناسب هستند. زیرا از نظر استحکام و مقاومت چندان قابل اعتماد نیستند و در صورت سقوط یا در برابر ضربه شدید، شکننده هستند.

در مقابل، بست‌های داربست فورج با داشتن ساختاری از جنس آهن و عبور از مراحل ضربه و پرس آهن گداخته‌شده، به سازه‌هایی محکم و مقاوم تبدیل شده‌اند. آن‌ها مقاومت بالایی در برابر ضربه و خوردگی دارند و در صورت سقوط از ارتفاع، دچار شکستگی نمی‌شوند. بست‌های داربست فورج با پوششی از جنس گالوانیزه تولید می‌شوند؛ بنابراین، در مقابل رطوبت و شرایط آب و هوایی نامساعد مقاوم هستند. به همین دلیل، در پروژه‌های بزرگ و طولانی کاربرد زیادی دارند و با قیمت بالاتری نسبت به بست‌های ریخته‌گری خرید و فروش می‌شوند.

2. نحوه اتصال بست

انواع مختلف بست ممکن است با توجه به کاربردهای ویژه خود، از نظر نحوه اتصال نیز با یکدیگر متفاوت باشند. نحوه اتصال بست‌ها حتی می‌تواند در کارایی و قیمت آن‌ها نیز تأثیر بگذارد. برای مثال، بست‌های داربست چهار پیچ، کاربرد بیشتری دارند و گران‌تر از انواع دیگر هستند. آن‌ها از جنس چدن و با وزن تقریباً 6.1 کیلوگرم تولید می‌شوند. لوله‌های 5 سانتی‌متری را عمدتاً با استفاده از بست‌های چهار پیچ به یکدیگر محکم می‌کنند. به ‌طور کلی، انواع بست‌ها از نظر نحوه اتصال شامل موارد زیر هستند:

• بست چهار پیچ
• بست دوپیچ
• بست تک‌پیچ
• بست چهار پیچ گردان
• بست داربست H
• بست داربست مغزی
• بست داربست گوه‌ای

نحوه ساخت بست باکیفیت

امروزه شرکت‌ها و کارخانه‌های متعددی در زمینه تولید لوله داربست و بست داربست فعالیت می‌کنند؛ اما به دلیل استفاده از

استانداردهای متفاوت در ساخت بست‌ها، کیفیت محصول نهایی متفاوت است. این در حالی است که همه آن‌ها روش تولید تقریباً یکسانی دارند.

برای تولید بست داربست، بایستی ابتدا آن‌ها را طی یک مرحله حرارت دهی، به آهن مذاب تبدیل کرد. آهن گداخته در مرحله بعد تحت فشار و

 پرس قرار می‌گیرد. هر بست برای دست‌یابی به کیفیت و فرم مورد نظر باید از چند مرحله اصلی عبور کند. این مراحل به ترتیب شامل ریخته‌گری و خرد کردن قطعات، ماشین‌کاری، شات کاری، کنترل کیفی و پلیسه‌گیری و مونتاژ می‌شوند. آن‌ها که از خط مونتاژ بیرون می‌آیند، باید از نظر کیفیت و استانداردهای تولید، مورد ارزیابی قرار گیرند. به ‌این ترتیب می‌توانند وارد مرحله بسته‌بندی شوند و به ‌عنوان محصول نهایی به بازار ورود پیدا کنند.

سخن پایانی

در هنگام انتخاب و خرید بست‌ها لازم است به شرکت تولیدکننده، کیفیت و قیمت آن توجه داشته باشید. برند بست، تعیین‌کننده کیفیت و استانداردهای تولید آن است. این موارد می‌توانند ایمنی و ماندگاری داربست شما را تضمین کنند. برای تخمین قیمت بست لازم است بدانید که هرچه کاربرد بست و تقاضای بازار برای آن بیشتر باشد، قیمت آن بالاتر خواهد بود. فاکتور دیگری که در قیمت بست تأثیر می‌گذارد، جنس و اندازه آن است. همان‌طور که اشاره شد، بست‌های چدنی به دلیل مقاومت بالاتر، گران‌تر هستند. هرچه سایز و وزن آن‌ها بیشتر باشد، ارزش آن‌ها نیز بیشتر می‌شود. در وهله آخر، طراحی بست و نحوه اتصال آن است که می‌تواند در تعیین قیمت آن مؤثر باشد.