قالب‌ها می‌توانند فلزی، چوبی، پلاستیکی یا پارچه‌ای باشند. همچنین این قالب‌ها می‌توانند با توجه به نوع چوب، آلیاژ به‌کاررفته در ساخت قالب فلزی و… دسته‌بندی شوند و برای کاربردهای متفاوتی مورد استفاده قرار بگیرند. در اینجا به بررسی جنس‌های مختلف قالب بتن می‌پردازیم:

• قالب بتن چوبی

قالب‌های چوبی از جمله ابتدایی‌ترین انواع قالب بتن هستند که پیش‌تر به‌ طور گسترده در ساختمان‌سازی استفاده می‌شدند. قالب الوار یکی از اولین و انعطاف‌پذیرترین قالب‌های مورد استفاده در ساختمان‌سازی است که به دلیل دسترسی راحت، ارزان و سبک بودن، امکان اجرا در اندازه‌ها و شکل‌های مختلف و امکان جابجایی راحت، هنوز هم در برخی از پروژه‌های ساختمانی کاربرد دارد.

متأسفانه قالب‌های چوبی دوام چندان زیادی ندارند و پس از مدتی دچار پوسیدگی و تغییر شکل می‌شوند و کارایی خود را از دست می‌دهند. بنابراین، برخلاف قالب‌های پلاستیکی و فلزی، امکان استفاده مکرر از آن‌ها وجود ندارد. اگرچه امکان شکل‌دهی و ساخت قالب چوبی در محل اجرای پروژه و با توجه به نقشه وجود دارد؛ اما این روند زمان زیادی را صرف خود می‌کند و مدت‌زمان اجرای پروژه را افزایش می‌دهد. از این ‌رو، نمی‌تواند یک انتخاب مناسب برای ساختمان‌های بزرگ و بسیاری از پروژه‌های عمرانی باشد.

• قالب بتن فلزی

قالب‌های فلزی با استفاده از انواع فلزات مقاوم مانند فولاد، آلومینیوم و آهن ساخته می‌شوند؛ اما در برخی انواع آن‌ها از ترکیباتی مانند اکسید منیزیم نیز استفاده می‌شود. قالب‌های فولادی را می‌توان به دو دسته قالب فلزی خاص و قالب فلزی مدولار تقسیم کرد. آن‌ها بسیار پرکاربرد و البته گران هستند و در مقایسه با قالب‌های چوبی، دوام و مقاومت بیشتری در برابر پوسیدگی، زنگ‌زدگی و خوردگی دارند. این قالب‌ها به ‌راحتی نصب می‌شوند و برای اجرا بر روی سازه‌های منحنی مناسب هستند. به ‌منظور افزایش دوام قالب‌های فلزی و جلوگیری از ایجاد زنگار در سطوح آن، از روکش گالوانیزه استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که روی‌اندود کردن سطح قالب، قیمت نهایی آن را نیز افزایش می‌دهد.

قالب‌های فلزی همچنین می‌توانند از جنس آلومینیوم و آهن باشند. آلومینیوم به دلیل سبک بودن، هزینه‌های حمل‌ و نقل قالب را کاهش می‌دهد. توجه داشته باشید که آلومینیوم در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی مقاوم است؛ اما استحکام کمتری نسبت به انواع فولادی دارد. همچنین استفاده از منیزیم در ساخت قالب می‌تواند موجب کاهش وزن آن شود.

• قالب بتن پلاستیکی

قالب پلاستیکی از جنس نوعی پلیمر سبک و انعطاف‌پذیر است؛ اما انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به قالب الوار دارد. آن‌ها با استفاده از آب به‌ راحتی تمیز می‌شوند و ارزان‌تر از قالب‌های فلزی هستند. بنابراین، در برخی کاربردهای ویژه مانند پروژه‌های کوچک می‌توانند جایگزین قالب‌های فلزی شوند. یکی از برتری‌های قالب پلاستیکی نسبت به انواع چوبی، امکان استفاده مکرر از آن در قالب‌بندی بتن است؛ زیرا دچار خرابی و تغییر شکل نمی‌شود و تحت تأثیر عوامل مخرب مانند مواد خورنده قرار نمی‌گیرد.

• قالب بتن پارچه‌ای

قالب پارچه‌ای یا همان قالب انعطاف‌پذیر، ورقه‌هایی از جنس پارچه است که وزن سبک و مقاومت بالایی دارد و می‌تواند سیالیت بتن را به ‌خوبی تنظیم کند. استفاده از قالب پارچه‌ای، یکی از راه‌های کاربردی برای ملاط بتن مصرفی نسبت به قالب‌های دیگر است و می‌تواند به صرفه‌جویی و کاهش هزینه‌های پروژه کمک قابل‌ توجهی کند.